«نبرد سخت افزار و نرم افزار و موفقیت در انجام عملیات» این شعار رقابت ربات‌ها است. انسان می‌خواهد با جان بخشیدن به اشیا، محدودیت‌های موجود در مسیر زندگی را از پیش پای خود بردارد و این ربات‌ها هستند که می‌توانند این رویای بشر را به حقیقت تبدیل کنند.

روبات‌ها، دستگاه الکترومکانیکی یا یک نرم‌افزار هوشمند برای جایگزینی با انسان با هدف انجام وظایف گوناگون است. از این رو این ماشین‌های مکانیکی برای بهتر به انجام رساندن کارهایی چون احساس کردن، دریافت کردن و جابجایی اشیا یا کارهای تکراری مانند جوشکاری و یا عملیات خط تولید ساخته می‌شوند.

سنگ بنای توسعه علم رباتیک در سال ۱۹۲۳ میلادی از سوی کارل چاپک نویسنده اهل کشور چک گذاشته شد. وی برای اولین بار از کلمه «ربات» در نمایشنامه خود به عنوان «آدم مصنوعی» استفاده کرد و متعاقب آن در سال۱۹۴۰ شرکت «وستینگهاوس» سگی به نام «اسپارکو» ساخت که برای نخستین بار در ساخت آن، هم از قطعات مکانیکی و هم از قطعات الکتریکی استفاده شده بود.

ادامه این تحقیقات موجب شد که در سال ۲۰۱۳، سازندگان ربات « کایروبو » که یک ربات فضانورد ژاپنی است، متن گفت‌گوی از پیش برنامه‌ریزی نشده این دستگاه با یک فضانورد ژاپنی را منتشر کنند.

این گفت‌وگو در مورد هدیه کریسمس و بی‌وزنی بوده و از آن به عنوان نخستین مورد ثبت شده از گفت‌گوی ارادی، ابتکاری و مستقل یک ماشین ساخت انسان با انسان نام برده می‌شود.

کایروبو تقریبا به اندازه یک گربه کوچک است و از سیستم عامل اندروید در مغز آن استفاده شده است. مغز این ربات به شکلی طراحی و ساخته شده که بتواند پرسش‌هایی را که از آن می‌شود، پردازش کند و با استفاده از مجموعه واژگانی که در اختیار دارد، پاسخی مناسب را برای این پرسش‌ها بیابد.

ولی این همه آمال و آرزوهای بشر نبوده است؛ بلکه درصدد است در سال 2050 تیم فوتبال انسان با تیمی از ربات‌های فوتبالیست به رقابت بپردازد. این هدف دستمایه برگزاری مسابقاتی در دنیا با نام ربوکاپ شده است و ایران نیز با ایجاد کمیته ملی ربوکاپ وارد این میدان شده است.

رقابت ربات‌ها در ربوکاپ جهانی

ربوکاپ یا جام جهانی ربات‌ها، یک پروژه بین‌المللی برای ارتقای هوش مصنوعی، رباتیک و دیگر زمینه‌های مرتبط است. فدراسیون جهانی ربوکاپ در تلاش است تا با طرح مساله‌ای استاندارد که دامنه گستره آن تمامی فناوری‌های موجود را به مشارکت و آزمون فرا می‌خواند به پرورش تحقیقات هوش مصنوعی و ربات‌های هوشمند بپردازد.

فدراسیون بین‌المللی ربوکاپ، بازی فوتبال را با هدف ایجاد ابتکاراتی برای مسایل اساسی اجتماعی و صنعتی به عنوان محور اصلی تحقیقات خود انتخاب کرده است. هدف نهایی ربوکاپ تشکیل یک تیم کاملا هوشمند از ربات‌های انسان نما است که در سال ۲۰۵۰ برابر تیم قهرمان جام جهانی فوتبال همان سال به پیروزی دست یابد.

ایده برگزاری ربوکاپ برای اولین بار در سال ۱۹۹۲ توسط پروفسور آلن مک ورث از دانشگاه بریتیش کلمبیا کانادا در مقاله‌ای تحت عنوان «ربات‌های بینا» مطرح شد و در همین زمان گروهی از محققان کشور ژاپن به بررسی امکان پذیری برگزاری مسابقه فوتبال ربات‌ها پرداختند که این بررسی‌ها منجر به تأسیس رقابت‌های ربوکاپ شد و رقابت‌های روبوکاپ در سال ۱۹۹۶ بصورت رسمی آغاز به کار کرد.

در ایران نیز دانشگاه آزاد قزوین طرحی در خصوص برگزاری این رقابت‌ها در ایران به فدراسیون جهانی ربوکاپ ارسال شد که مورد پذیرش این فدراسیون قرار گرفت و به این ترتیب برگزاری مسابقات بین‌المللی ربوکاپ در ایران کلید خورد.

بر این اساس اولین دوره مسابقات ربوکاپ آزاد ایران به میزبانی دانشگاه آزاد اسلامی قزوین در محل دایمی نمایشگاه‌ بین‌المللی تهران از ۱۸ لغایت ۲۰ فروردین ماه سال ۱۳۸۵ برگزار شد. در این دوره از مسابقات حدود ۱۰۰ تیم در قالب ۷ رشته با یکدیگر به رقابت پرداختند.

حالا 11 سال است که از برگزاری اولین دوره این رقابت‌ها می‌گذرد و در ماه جاری در آستانه برگزاری دوازدهمین دوره از مسابقات سالانه بین المللی ربوکاپ آزاد ایران قرار داریم.

جزئیات دوازدهمین ربوکاپ آزاد ایران

دوازدهمین دوره رقابت‌های ربوکاپ آزاد ایران از 16 تا 18 فروردین ماه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار خواهد ‌شد.

این رقابت‌ها در دو بخش دانش آموزی و دانشجویی در لیگ‌های اصلی ربات‌های فوتبالیست، امدادگر، خانگی، صنعتی، مین یاب، پرنده و زیر دریایی برگزار می‌شود.

در لیگ دانش آموزی تیم‌ها در بخش‌های فوتبال آزاد، فوتبال «ب» سبک وزن، امداد ابتدایی، امداد «ب»، امداد پیشرفته و امداد فضایی به یکدیگر به رقابت می‌پردازند. در لیگ‌های نمایشی نیز تیم‌های دانش‌آموزی و دانشجویی ربات‌های خود را با طرح موضوعی مشخص ارائه خواهند کرد.

در روز 17 فروردین ماه تیم‌های حاضر در این رقابت برای راهیابی به فینال در مقابل یکدیگر قرار می‌گیرند ضمن آنکه تیم‌های ایرانی با تیم‌های رباتیک سایر کشورها به مصاف یکدیگر خواهند رفت.

روز 18 فروردین نیز رقابت تیم‌های برگزیده برای کسب مقام‌های اول تا سوم در هر لیگ به رقابت خواهند پرداخت.