آموزش عالی در جمهوری چک قدمتی 600 ساله دارد و 700 دانشگاه در این کشور فعالیت می‌کنند که دو سوم آنها خصوصی هستند. کیفیت این دانشگاه‌ها در حد مطلوبی بوده و 12 دانشگاه این کشور جزو 200 دانشگاه برتر اقتصادهای نوظهور در اروپا هستند.

بودجه آموزش عالی و تحقیقات علمی و دانشگاهی در این کشور بسیار بالاست و دولت‌های این کشور همواره برنامه‌های بلندمدت و بنیادینی را برای آموزش عالی در نظر داشته‌اند.

جمهوری چک، یکی از جمهوری‌های چکسلواکی سابق است که دارای حکومتی کمونیستی و تحت سیطره شوروی بودند و پس از فروپاشی شوروی مسیر پیشرفت را به سرعت طی می‌کند.

در حال حاضر در این کشور بیش از 39 هزار دانشجوی خارجی در حال تحصیل هستند. مهمترین جاذبه‌های جمهوری چک برای دانشجویان هزینه فوق‌العاده پایین آن برای زندگی، شهریه‌های مناسب دانشگاهها و وجود فرصت‌های کاری مناسب است. علاوه بر آن حضور طیف‌ها و نژادهای مختلف در این کشور و بهره‌مندی از فرهنگ غنی، جمهوری چک را به یکی از مقصدهای جذاب برای ادامه تحصیل بدل کرده است.

یکی از باسابقه‌ترین و در عین حال قوی‌ترین دانشگاه‌های جمهوری چک دانشگاه "کارلف" پراگ است. این دانشگاه در سال 1348 میلادی توسط امپراطور کارل چهارم راه‌اندازی شده و تا به امروز بزرگترین دانشگاه جمهوری چک محسوب می‌شود.

برنامه‌های بین‌المللی این دانشگاه با همراهی بیش از 200 دانشگاه در سراسر جهان انجام می‌شود. از  دانش‌آموختگان این دانشگاه می‌توان به مرحوم استاد دکتر محمود عبادیان که استاد و عضو هیئت علمی رشته فلسفه در دانشگاه‌های علامه طباطبایی و

مفید قم بود، اشاره کرد.

جمهوری چک در سال جاری میلادی بیش از 92 میلیارد کرون(3.7 میلیارد دلار) برای تحقیقات دانشگاهی و علمی در نظر گرفته است.

نشریه گاردین در گزارشی مناسب‌ترین کشورهای اروپایی را برای ادامه تحصیل از نظر هزینه آموزش و زندگی مورد بررسی قرار داده بود که جمهوری چک با هزینه تحصیل سالانه 4200 یورو و هزینه زندگی ماهیانه 300 تا 400 یورو گزینه مطلوبی معرفی شده بود.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده از مرکز آمار جمهوری چک، این کشور بودجه بسیار هنگفتی برای تحقیقات آکادمیک در نظر گرفته است که نسبت به سال گذشته نیز بیش از چهار درصد افزایش داشته است.

تعداد محققان استخدام شده در این کشور نیز نسبت به سال‌های گذشته افزایش یافته است.

جمهوری چک در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاری بسیار زیادی در تحقیقات دانشگاهی نسبت به قدرت اقتصادی این کشور انجام داده است و در بین کشورهای جدید عضو اتحادیه اروپا، بیشترین بودجه تحقیقاتی را دارد.

در پنج سال گذشته، سرمایه‌ گذاری علمی این کشور مجموعا 60 درصد رشد داشته است و میزان کارمندان و کارکنان این بخش نیز 25 درصد افزایش یافته است.

در سال گذشته تعداد مراکز تحقیقاتی در جمهوری چک به 2870 مرکز رسیده است و بیش از 100 هزار محقق متخصص در این مراکز در حال کار هستند.

چندی پیش دانشگاه‌های کشورهای عضو اتحادیه اروپا از این اتحادیه درخواست کرده بودند که بودجه تحقیقاتی بیشتری برای دانشگاه‌ها در نظر گرفته شود و به نظر می‌رسد این موضوع برای دولت جمهوری چک نیز اهمیت بسیار ویژه‌ای دارد.

توجه به آموزش زنان در جمهوری چک نیز از جمله دستاوردهای مهم این کشور محسوب می‌شود.

بیش از یک سوم زنان بین 25 تا 34 سال در جمهوری چک، تحصیلات دانشگاهی دارند.

در جمهوری چک در محدوده سنی 25 تا 34 سال بیش از 35 درصد زنان به دانشگاه رفته‌اند اما این میزان در بین مردان حدود 25 درصد است.

براساس اطلاعاتی که مرکز آمار این کشور منتشر کرده است در نسل جدید افراد در این کشور میزان گرایش به تحصیلات دانشگاهی افزایش یافته است.

ایجاد مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی نیز در سال‌های اخیر یک اولویت اساسی برای دولت جمهوری چک بوده است و در برنامه‌های آتی این کشور بخش بزرگی از رشد اقتصادی کشور بر دوش مراکز تحقیقاتی و دانش‌بنیان قرار دارد.

از جمله اقدامات دولت این کشور در این زمینه می‌توان به تاسیس شش مرکز تحقیقاتی بزرگ با بودجه بیش از 50 میلیون یورو اشاره کرد.

این مراکز در زمینه‌های فناوری‌های نو، فناوری اطلاعات، مهندسی، پزشکی و انرژی‌های تجدیدپذیر فعالیت می‌کنند.