دکتر فرزاد حاتمی، عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با بیان اینکه تعاملات میان ایران و سازمان همکاری‌های بین‌المللی ژاپن (جایکا) از تعریف پروژه‌های علمی آغاز شده است، افزود: همکاری ایران و ژاپن در حوزه هایی چون محیط زیست، آب و هوا و آسیب‌های ناشی از مخاطرات طبیعی چون سیل و زلزله بوده است.

وی به حمایت‌های جایکا از پروژه‌های مرتبط با حوزه زلزله در دنیا اشاره کرد و یادآور شد: از آنجایی که ژاپن در حوزه زلزله تجربیات و امکانات تحقیقاتی پیشرفته‌ای دارد، از این رو بستر مناسبی برای ما به منظور توسعه تعاملات فراهم شد و لذا از دو ماه قبل در این حوزه اقداماتی صورت گرفت.

حاتمی، ارائه دو پروپوزال از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به جایکا را از جمله این اقدامات معرفی کرد و یادآور شد: یکی از این پروپوزال‌ها مربوط به همکاری‌های دانشگاه صنعتی امیرکبیر با جایکا در زمینه شناسایی خطوط لرزه‌ای و موضوعات مرتبط با سلامت ساختمان‌ها در برابر زمین‌لرزه است.

این محقق حوزه زلزله در این باره توضیح داد: برای آنکه سازه‌ها دربرابر حوادثی مانند زلزله دچار تخریب و یا شکست نشوند، نیاز است تعاریفی از استانداردهایی در این حوزه داشته باشیم تا بتوانیم این استانداردها را در ساختمان‌ها و همچنین مصالح مورد استفاده در سازه‌ها اعمال کنیم.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با تاکید بر ضرورت انتقال تجربیات کشورهایی مانند ژاپن به ایران، خاطر نشان کرد: علاوه بر آن نیاز به یکسری ابزارآلات داریم تا صحت و سقم این استانداردها مورد بررسی قرار گیرد که بخشی از این بررسی‌ها شامل محاسباتی است که بر روی کاغذ انجام می‌شود.

وی بخش دیگر این بررسی‌ها را انجام آزمایشاتی در مقیاس واقعی دانست و ادامه داد: برای این منظور لازم است تا ساختمان‌ها در مقیاس واقعی در شرایط لرزش قرار داده شوند تا رفتار مصالح ساختمانی در برابر زلزله مورد بررسی قرار گیرد.

حاتمی با تاکید بر اینکه اجرای این آزمایش مستلزم در اختیار داشتن ابزاری به نام "میز لرزه" است، افزود: در حال حاضر دانش فنی ساخت میز لرزه با یک درجه آزادی رفت و برگشت در کشور در دسترس است، ولی ما برای اجرای پروژه مشترک با جایکا در زمینه آسیب‌شناسی ناشی از زلزله به میز لرزه با 3 درجه آزادی و در جهت‌های X، Y و Z نیاز داریم.

وی با بیان اینکه این ابزار به ما برای مدل‌سازی رفتار مصالح در برابر زلزله یاری خواهد کرد، یادآور شد: در همکاری ما با جایکا مقرر شد تا دانش فنی ساخت این میز با همکاری محققان ژاپنی به کشور منتقل شود.

حاتمی اجرای این پروژه را یک ساله عنوان کرد و ادامه داد: ما در گذشته نیز با "جایکا" در زمینه شناسایی گسل‌های منطقه 17 تهران نیز مطالعاتی اجرایی کردیم و در طی آن پروتکل‌هایی را در زمینه ایمنی سازه‌ها تهیه کردیم که به عنوان دستورالعمل‌های به‌روز مورد تایید سازمان نظام مهندسی کشور قرار گرفت.

تهیه نقشه گسل‌های پنهان کشور

این محقق همچنین از اجرای مطالعاتی در زمینه شناسایی گسل‌های پنهان خبر داد و یادآور شد: گسل‌ها شامل "فعال"، "نیمه‌فعال" و "پنهان با غیرفعال" تقسیم می‌شوند که در این مطالعات توانستیم نقشه گسل‌های پنهان کشور را تهیه کنیم و در حال حاضر این نقشه از سوی دانشگاه امیرکبیر منتشر و توزیع شده است.

به گفته وی، گسل‌های فعال قابل شناسایی هستند؛ ولی شناسایی گسل‌های غیر فعال نیاز به مطالعات و روش‌های مهندسی دارد.

وی به وضعیت فارغ‌التحصیلان رشته‌های مرتبط با مهندسی عمران و زلزله اشاره کرد و گفت: به دلیل نبودن فرصت‌های شغلی امکان به ظهور رسیدن توانمندی‌های فارغ‌التحصیلان این حوزه در کشور وجود ندارد، از این رو ما پیشنهاداتی در زمینه بهره‌برداری از این توانمندی ها ارائه دادیم.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ارائه آموزش‌های ضمن خدمت برای دسترسی به علم روز دنیا، استفاده از تجربیات مهندسان در پروژه‌های عمرانی و ارزش‌گذاری مدارک دانشجویان برای نهادهای بین‌المللی را از جمله این پیشنهادات در این زمینه عنوان کرد و افزود: از این طریق می‌توانیم از توانمندی‌های داخلی بهره‌مند شویم.